Παγκόσμιο Kύπελλο Ποδοσφαίρου - για ποιον;

΄Αρθρο του Ιβάν Πινέιρο, Γραμματέα του Βραζιλιάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος, για τον «Ριζοσπάστη»

Ο Ιβάν Πινέιρο

Αμέσως μετά την επανεκλογή του Λούλα το 2006, και με την αναγνώρισή του από το ιμπεριαλιστικό σύστημα, για πρώτη φορά στην ιστορία της η Βραζιλία κέρδισε το δικαίωμα να φιλοξενήσει μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα τα δύο μεγαλύτερα αθλητικά γεγονότα στον κόσμο: Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2014 και την Ολυμπιάδα του 2016.

Αυτό σε ένα πλαίσιο όπου η βραζιλιάνικη οικονομία πραγματοποιούσε μια ανοδική στροφή οικονομικής ανάπτυξης και - χάρη στις επιδοματικές πολιτικές και την ενσωμάτωση του συνδικαλιστικού κινήματος - πέρναγε την εντύπωση πως ήταν δυνατός ένας καπιταλισμός για όλους, δίχως ταξική πάλη, στον οποίο όλοι κερδίζανε και ήταν ευτυχισμένοι, στην κοινωνική ειρήνη και τη νηνεμία.

Ο Λούλα συνέχισε την οικονομική πολιτική του Καρντόσο

Ο Λούλα, συνεχίζοντας τη νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο και προσαρμοζόμενος στο παιχνίδι της αστικής δημοκρατίας, μετατράπηκε σε ίνδαλμα του ιμπεριαλισμού, σε αστέρι του παγκόσμιου οικονομικό φόρουμ και όλων των εκδηλώσεων των μεγάλων δυνάμεων. Ηταν το παιδί της διαφήμισης του «ανθρώπινου καπιταλισμού». Ως ιδρυτής και ηγέτης ενός κόμματος ονομαζόμενου «Κόμμα των εργαζομένων», τα διεθνή ΜΜΕ τον «πούλαγαν» ως τη σύγχρονη αριστερά.

Ο Λούλα έκανε τα πάντα ώστε να γίνει δεκτή η Βραζιλία ανάμεσα στις μεγάλες καπιταλιστικές δυνάμεις και να κατακτήσει μια μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μεταξύ των άλλων, αποδέχθηκε η Βραζιλία να τεθεί επικεφαλής στις δυνάμεις κατοχής της Αϊτής, μετά την εκτόπιση του εκλεγμένου Προέδρου από τις στρατιωτικές διοικήσεις της Γαλλίας και των ΗΠΑ, αποστολή που του ανατέθηκε με τη σύμφωνη γνώμη και προτροπή του Προέδρου των ΗΠΑ, το 2003.

Μεταξύ 2010 - 2012 η - εκλεκτή του Λούλα - Ντίλμα Ρουσέφ ήδη ήταν Πρόεδρος, η κρίση του καπιταλισμού που επιδεινώθηκε από το 2008 ακόμα δεν άγγιζε τις λεγόμενες αναδυόμενες χώρες, που σε ένα βαθμό κερδίσανε από την κρίση στις πρώτες της στιγμές. Σε αυτή τη φάση η Βραζιλία ήδη είχε αναρριχηθεί στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα ως 6η οικονομία του κόσμου και επεκτεινόταν, πάνω από όλα στη Λατινική Αμερική.

Αλλά στις αρχές του 2013, άρχισαν να εμφανίζονται σημάδια ότι η παγκόσμια κρίση δεν θα λυπούνταν τον βραζιλιάνικο καπιταλισμό. Η κυβέρνηση της Ντίλμα Ρουσέφ προχωρά σε νέα μέτρα υπέρ του κεφαλαίου, όπως φοροαπαλλαγές και εισφοροαπαλλαγές, χαριστική παραχώρηση δημόσιου χρήματος στις επιχειρήσεις, ώθηση στην ελαστικοποίηση της εργασίας. Εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που συναγωνίζεται τις πιο νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις: Λιμάνια, αυτοκινητόδρομοι, αεροδρόμια, πετρελαιοπαραγωγικά πεδία.

Ανεβαίνουν τα επιτόκια γεμίζοντας τα σεντούκια των τραπεζιτών, και επιστρέφει ο πληθωρισμός που ροκανίζει τους ήδη μειωμένους μισθούς. Γίνονται επισφαλείς δημόσιες υπηρεσίες όπως η Υγεία και η Εκπαίδευση. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις αστικών συγκοινωνιών, πέρα από τις ληστρικές τιμές τους, δεν καλύπτουν τις ανάγκες του πληθυσμού.

Καταρρέει η ρητορική της κοινωνικής ειρήνης

Σε αυτό το πλαίσιο προκύπτουν οι μεγάλες μαζικές κινητοποιήσεις τον Ιούνη του 2013 και οι απεργίες διαφόρων επαγγελματικών κατηγοριών, που αντανακλούν τη δυσαρέσκεια σε διάφορα κοινωνικά τμήματα και αποδομούν τη - χρήσιμη για την προσέλκυση ξένων επενδυτών - επίσημη ρητορική της κοινωνικής ειρήνης.

Οι διαδηλώσεις και οι απεργίες συνεχίζονται, λαμβάνοντας διάφορες μορφές. Το στεγαστικό έλλειμμα και η απουσία αγροτικής μεταρρύθμισης ώθησαν τις καταλήψεις στις πόλεις και την ύπαιθρο. Ο βραζιλιάνικος λαός μαθαίνει να αγωνίζεται και αποτινάζει το φόβο της καταστολής. Δεν υπάρχει μέρα όπου δεν συμβαίνει ένα λαϊκό ξέσπασμα σε κάποια βραζιλιάνικη τοποθεσία, πάντα ως αντίδραση σε κάποια βιαιοπραγία ή αδικία ενάντια στο λαό.

Ετσι, το Μουντιάλ πραγματοποιείται σήμερα σε ένα πλαίσιο λαϊκής δυσαρέσκειας και επίδρασης της κρίσης του καπιταλισμού, αρκετά διαφορετικό από τη στιγμή κατά την οποία ανατέθηκαν οι μεγάλες διοργανώσεις στη Βραζιλία.

Το Μουντιάλ αντιπροσωπεύει ένα άλμα αρνητικό για το βραζιλιάνικο λαό. Τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την πραγματοποίησή του, θα γίνει καθαρό ότι πρόκειται για ένα γεγονός για την αστική τάξη, το εθνικό και διεθνές κεφάλαιο, και για μεγάλα κέρδη για την πολυεθνική FIFA (Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαιρικών Ενώσεων) και τους χορηγούς της διοργάνωσης. Από ένα σύνολο 5 δισ. δολαρίων που θα δώσει το Μουντιάλ στη Βραζιλία, η FIFA θα πάρει το 90%.

Πριν από το Μουντιάλ, η κυβέρνηση, με τις οδηγίες της FIFA, εξέδωσε διάταγμα για τις Ενοπλες Δυνάμεις για την καταστολή των λαϊκών κινημάτων, θεωρώντας τους εχθρούς και μάλιστα τη στιγμή που συμπληρώνονταν τα 50 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας.

Σε διάφορες πόλεις, δεκάδες χιλιάδες οικογένειες εκδιώχθηκαν αυθαίρετα άρον άρον από τα σπίτια τους για να ανοιχθεί χώρος για στάδια και ιδιωτικά αεροδρόμια.

Διανοίχτηκαν γέφυρες και αυτοκινητόδρομοι για την κινητικότητα των τουριστών, όχι για τον εργαζόμενο λαό. Οι κυβερνήσεις σε ομοσπονδιακό και κρατιδιακό επίπεδο ξόδεψαν τεράστια ποσά σε έργα και άλλες δαπάνες για το Μουντιάλ - οι ίδιες κυβερνήσεις που δεν δίνουν κονδύλια για την Εκπαίδευση και την Υγεία. Οι συνεχείς ανατιμολογήσεις προς τα πάνω των έργων σημαίνουν κατασπατάληση δημόσιου χρήματος, σηματοδοτούν διαφθορά.

Aπλησίαστο το Μουντιάλ για το λαϊκό κόσμο

Μεγάλο μέρος του βραζιλιάνικου πληθυσμού αντιτίθεται στο Μουντιάλ. Παρά τα πατριωτικά καλέσματα από την τηλεόραση, δεν υπάρχει κλίμα ευφορίας, όπως σε άλλα Μουντιάλ, ακόμα και όταν πραγματοποιούνταν στο εξωτερικό και οι κάτοικοι βάφανε τις γειτονιές τους στα εθνικά χρώματα.

Στο Μουντιάλ ο λαός που σύχναζε στα στάδια δεν μπορεί να περάσει ούτε δίπλα τους. Μια περίμετρος 2 χιλιομέτρων γύρω από τα στάδια θεωρείται «επίσημος τόπος της διοργάνωσης», όπου μόνο οι χορηγοί μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους. Στη χώρα του ποδοσφαίρου το Μουντιάλ αφαίρεσε από το λαό τη χαρά να πηγαίνει στο γήπεδο καθώς οι τιμές είναι απαγορευτικές. Αυτό το γεγονός για τις μάζες σημειώνει με πολλή σαφήνεια τι είναι ο καπιταλισμός: Ολα για λίγους, τίποτα για τους πολλούς.

Ο κατασταλτικός μηχανισμός που συγκροτείται δεν είναι μόνο για το Μουντιάλ, αλλά και για μετά από αυτό. Σχετίζεται με την κρίση του καπιταλισμού που φτάνει στη Βραζιλία αφαιρώντας κάθε φορά και περισσότερα δικαιώματα από τους εργαζόμενους.

Αυτό το Μουντιάλ αποκαλύπτει με απόλυτη καθαρότητα τις αβυσσαλέες, ασυμφιλίωτες διαφορές μεταξύ δύο κομμάτων που παρουσιάζονται ως κομμουνιστικά. Τη στιγμή που το ΚΚ της Βραζιλίας έχει το υπουργείο Αθλητισμού, που είναι υπεύθυνο γι' αυτές τις διοργανώσεις, και καλεί τους εργαζόμενους να εγκαταλείψουν τις απεργίες και κάνει πως δε βλέπει την καταστολή, το Βραζιλιάνικο ΚΚ είναι ένα από τα πιο δραστήρια κόμματα στις λαϊκές κινητοποιήσεις και αυτό που περισσότερο καταγγέλλει την υποταγή στα συμφέροντα του κεφαλαίου μιας κυβέρνησης που εμφανίζεται ως προοδευτική.