Ασφαλίτικοι υπερυπολογιστές καταγράφουν τα πάντα

Aνάρτηση από  7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ  (ένθετο Ριζοσπαστη)

Στο Μπλάφντεϊλ της Γιούτα, κοντά στην περιοχή των Μορμόνων, κατασκευάζεται ένα οχυρωμένο συγκρότημα κτιρίων, που όταν παραδοθεί μαζί με τον εξοπλισμό του το Σεπτέμβρη του 2013, θα έχει ξεπεράσει σε κόστος τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Σκοπός του είναι να παρεμβάλλεται, να αποκρυπτογραφεί, να αναλύει και να καταχωρεί μεγάλο μέρος των παγκόσμιων τηλεπικοινωνιών και επικοινωνιών διαδικτύου, καθώς αυτές πραγματοποιούνται μέσω υπόγειων και υποθαλάσσιων καλωδίων, δορυφορικών και επίγειων ασύρματων μεταδόσεων. Μέσα από τους υπολογιστές και τους δρομολογητές του θα ρέουν τα πλήρη περιεχόμενα των μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι συνομιλίες με σταθερά και κινητά τηλέφωνα, οι αναζητήσεις μέσω Google, τα ίχνη από δεδομένα που αφήνει καθένας πίσω του (αποδείξεις πάρκινγκ, λίστες επιβατών, αγορές σε βιβλιοπωλεία) και όλα αυτά θα καταλήγουν στις απύθμενης χωρητικότητας βάσεις δεδομένων του υπολογιστικού κέντρου. Οι εγκαταστάσεις θα προστεθούν σε άλλες, παλιότερης γενιάς, που χρησιμοποιεί σήμερα η NSA (National Security Agency), δηλαδή η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας των ΗΠΑ

.

Η καλή υπηρεσία

Η NSA ιδρύθηκε το 1952 ως κλάδος του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ και επικεντρώθηκε στη συγκέντρωση, ανάλυση και αποκρυπτογράφηση πληροφοριών, αφήνοντας στη CIA τον τομέα των επιχειρήσεων των μυστικών υπηρεσιών εκτός αμερικανικού εδάφους και στο FBI εντός της χώρας. Η NSA, παρά τα δισεκατομμύρια του ετήσιου προϋπολογισμού της, δεν προείδε (ή έκανε ότι δεν είδε) τη σειρά επιθέσεων των τελευταίων δεκαετιών, που βολικά οδήγησε στα μέτρα περιορισμού από την κυβέρνηση Μπους των όποιων ελευθεριών είχαν οι Αμερικανοί πολίτες, στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια η NSA φαίνεται να ανασυντάσσεται, έχοντας γυρίσει το ένα της «αυτί» προς το εσωτερικό των ΗΠΑ.

Πέρα από τις συμφωνίες με την ΕΕ και πολλές χώρες του κόσμου για την παράδοση διάφορων πληροφοριών σχετικά με τους πολίτες τους, πέρα από τις υποκλοπές και την κατασκοπευτική δράση των μυστικών τους υπηρεσιών σε φιλικά και εχθρικά κράτη, οι ΗΠΑ έχουν και μια άλλη δυνατότητα απομακρυσμένης, αλλά παρ' όλ' αυτά απευθείας παρεμβολής στις επικοινωνίες. Τουλάχιστον όσον αφορά ό,τι διακινείται στο διαδίκτυο, ένα μεγάλο μέρος των δεδομένων δρομολογείται μέσω ΗΠΑ. Το μήνυμα e-mail που στέλνει κανείς στο γείτονά του, μπορεί να διασχίζει τον Ατλαντικό δυο φορές πριν φτάσει στον παραλήπτη...

Στην έναρξη των εργασιών για το νέο υπολογιστικό κέντρο στο Μπλάφντεϊλ, ο υποδιευθυντής της NSA, Κρις Ινγκλις, υποστήριξε ότι οι εγκαταστάσεις θα βοηθήσουν στην προστασία της ασφάλειας των ΗΠΑ από κυβερνοεπιθέσεις. Φούσκωσε τον κίνδυνο από επιθέσεις ιδιωτών ή κρατικών χάκερς από το εξωτερικό, ώστε να συγκαλυφθεί, η παρακολούθηση παντός, εντός και εκτός ΗΠΑ, στην οποία θα συμβάλει στην πραγματικότητα το κέντρο του Μπλάφντεϊλ.

Ο,τι πεις, ό,τι γράψεις...

Σήμερα υπάρχουν φορητές μνήμες σε μέγεθος μικρού δακτύλου του χεριού, που έχουν χωρητικότητα 1 τεραμπάιτ (τρισεκατομμυρίου ψηφιολέξεων). Καταλαβαίνει κανείς τι μπορεί να αποθηκευτεί σε εγκαταστάσεις σαν αυτή της NSA. Σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ του 2007, το Πεντάγωνο προσπαθεί να επεκτείνει το παγκόσμιο τηλεπικοινωνιακό του δίκτυο, γνωστό ως Παγκόσμιο Πλέγμα Πληροφοριών, μέχρι χωρητικότητας 1 τρισεκατομμυρίου τεραμπάιτ (1 γιωταμπάιτ)! Χρειάζεται αυτή τη χωρητικότητα, επειδή σύμφωνα με εκτιμήσεις, μόνο η διακινούμενη πληροφορία στο διαδίκτυο θα πλησιάσει το 2015 το ένα δισεκατομμύριο τεραμπάιτ (0,001 γιωταμπάιτ) ετησίως.

Τα δεδομένα που θα καταχωρούνται στο Μπλάφντεϊλ δεν περιορίζονται στα δισεκατομμύρια των δημόσιων ιστοσελίδων. Η NSA ενδιαφέρεται περισσότερο για τον αποκαλούμενο «αόρατο» ή «βαθύ» ιστό πληροφοριών (deepnet), δηλαδή τα προστατευόμενα από κωδικό δεδομένα, τις επικοινωνίες μεταξύ ξένων κυβερνήσεων, τις ανταλλαγές αρχείων από σημείο σε σημείο (point to point) και μέσω εθελοντικών δικτύων διακομιστών (τύπου Tor).

Μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ, εκεί που έχει τη μεγαλύτερη ευκολία παρακολούθησης, η NSA έχει εγκαταστήσει μηχανήματα σε ειδικούς χώρους στις εγκαταστάσεις των περισσότερων παρόχων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Η πρακτική είναι παλιά, αλλά πήρε ιδιαίτερη έκταση μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στις 11 Σεπτέμβρη 2001. Με νόμο που πέρασε από το Κογκρέσο το 2008 νομιμοποιήθηκε και απαλλάχτηκαν αναδρομικά από τυχόν δικαστική δίωξη οι εταιρείες που είχαν συναινέσει από παλιότερα στην απευθείας παρακολούθηση από τις μυστικές υπηρεσίες όλης της τηλεπικοινωνιακής τους κίνησης. Αυτό το πρόγραμμα απόλυτου ελέγχου των επικοινωνιών έχει το κωδικό όνομα «Αστρικός Ανεμος» (Stellar Wind), όπως αποκάλυψε στο περιοδικό Wired, o Γουίλιαμ Μπίνι, στέλεχος του τομέα αποκρυπτογράφησης της NSA, έως το 2001. Ο Μπίνι, που ήταν επικεφαλής και ένας από τους συνιδρυτές του Ερευνητικού Κέντρου Αυτόματης Συλλογής Πληροφοριών της NSA, διαφώνησε με τον «Αστρικό Ανεμο», αντιπροτείνοντας να τοποθετηθούν οι ηλεκτρονικοί χαφιέδες στις πύλες του εθνικού δικτύου τηλεπικοινωνιών των ΗΠΑ, δηλαδή στα σημεία που συνδέεται με άλλες χώρες. Οπως ισχυρίζεται, η επιμονή της NSA να βάλει τις συσκευές στο εσωτερικό του εθνικού δικτύου, τον οδήγησε να παραιτηθεί.

«Ορυχεία» πληροφοριών

Σύμφωνα με τον Μπίνι, το πρόγραμμα «Αστρικός Ανεμος» ξεκίνησε με 320 εκατομμύρια κλήσεις την ημέρα. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν τα συστήματα με το λογισμικό της Νάρους (θυγατρικής της Μπόινγκ), κάνοντας σε βάθος έλεγχο δέσμης δεδομένων (deep packet inspection) στα κέντρα μεταγωγής πληροφοριών του διαδικτύου, που μπορούσαν να ελέγχονται από το αρχηγείο της NSA στο Μέριλαντ, συνδυάζοντας πληροφορίες από διάφορες βάσεις δεδομένων της υπηρεσίας και παρακολουθώντας για την εμφάνιση συγκεκριμένων ονομάτων, λέξεων ή φράσεων. Οταν ένα όνομα ανθρώπου μπει στο σύστημα της Νάρους, όλες οι τηλεφωνικές κλήσεις και οι άλλες επικοινωνίες από και προς αυτό το άτομο ανακατευθύνονται αυτόματα στα καταγραφικά της NSA. Η μυστική υπηρεσία, σε καλή συνεργασία με τα τηλεπικοινωνιακά μονοπώλια, αξιοποίησε παράλληλα και τα τρισεκατομμύρια εγγραφών χρέωσης των πελατών τους, που της παραχώρησαν με χαρά.

Από τότε που έχασε την επαφή με την NSA ο Μπίνι (γύρω στο 2007), έτρεξε κι άλλο νερό στο αυλάκι. Οπως εκτιμά ο πρώην κατάσκοπος, από το 2011 έως σήμερα η NSA πρέπει να έχει κάνει 15 έως 20 τρισεκατομμύρια υποκλοπές. Η καταχώρηση των πάντων για την οποία προορίζεται το Μπλάφντεϊλ, αποσκοπεί στη διευκόλυνση της λεγόμενης «εξόρυξης δεδομένων», που επιτρέπει την παρακολούθηση του οποιουδήποτε και εκ των υστέρων. Οταν κάποιο άτομο κινήσει το ενδιαφέρον, η υπηρεσία μπορεί να αναζητήσει κάθε είδους καταχωρημένη πληροφορία γι' αυτόν και να σχηματίσει εικόνα για το ποιος είναι και τι έκανε με λεπτομέρειες, στο χρονικό διάστημα που ενδιαφέρει.

Η ανασφάλεια της «ασφαλούς» κωδικοποίησης

Μια δυσκολία που πρέπει να αντιμετωπίσει η NSA για την αξιοποίηση των πληροφοριών που υποκλέπτει, είναι η αποκωδικοποίησή τους. Τόσο τα κράτη, όσο και οι επιχειρήσεις, αλλά και οι ιδιώτες χρησιμοποιούν σήμερα αλγόριθμους κρυπτογράφησης μηνυμάτων και πληροφοριών. Ηδη οι παλιότεροι μπορούν να σπάσουν εύκολα με τους σύγχρονους υπολογιστές και γι' αυτό έχουν αντικατασταθεί από ισχυρότερους, που υποτίθεται ότι είναι ασφαλείς, αφού χρειάζονται δισεκατομμύρια χρόνια για να διαβαστεί ένα μήνυμα κωδικοποιημένο με αυτούς. Αν όμως υπάρχουν χιλιάδες μηνύματα, όπως αυτά μέσα στο 1 γιωταμπάιτ δεδομένων του Μπλάφντεϊλ, αν το κλειδί που επιλέχθηκε δεν ήταν το καλύτερο και οι υπερυπολογιστές που προσπαθούν να σπάσουν τον αλγόριθμο δεν είναι οι γνωστοί του εμπορίου ή αυτοί που ανακηρύσσονται ισχυρότεροι στον κόσμο κάθε χρόνο, αλλά ένας υπερυπολογιστής τροποποιημένος ειδικά για κρυπτανάλυση, όπως αυτός που έχει η NSA στο Κτίριο 5300, στο Οουκ Ριτζ, τότε τα πράγματα αλλάζουν.

Εκτός από τη δυνατότητα να δουν μέσα στα κρυπτογραφημένα μηνύματα που ανταλλάσσονται σήμερα, οι πανίσχυροι ηλεκτρονικοί υπολογιστές που αξιοποιεί η NSA της επιτρέπουν να «εξορύξει» εξαιρετικά χρήσιμες πληροφορίες και από το παρελθόν. Αναλύοντας παλιότερα κωδικοποιημένα δεδομένα, όπως αυτά που θα καταχωρούνται σύντομα στο Μπλάφντεϊλ, μπορούν εύκολα να σπάσουν τους παλιότερους αλγόριθμους και να δουν τρόπους δουλειάς και τρόπους σκέψης που χρησιμοποιούσαν οι αντίπαλοί τους, κάνοντας ασφαλείς προβολές για το πώς δουλεύουν σήμερα. Πάντα υπάρχει, βέβαια, το ενδεχόμενο οι μυστικές υπηρεσίες να έχουν βρει τρόπο εύκολης αποκρυπτογράφησης για κάποιους αλγόριθμους που όλοι οι άλλοι θεωρούν ασφαλείς...

Το οργουελιανό μέλλον, ο «μεγάλος αδελφός», δεν είναι ίδιο χαρακτηριστικό του σοσιαλισμού, όπως ισχυρίζονται οι αντικομμουνιστές. Οταν η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της, δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία του λαού, είναι στην εξουσία και έχουν απαλλαγεί από την απειλή της αστικής τάξης, δεν έχουν κανένα λόγο να λειτουργούν κρατικούς μηχανισμούς παρακολούθησης και επιβολής, γιατί ίσος προς ίσον οικοδομούν μια κοινωνία χωρίς εκμεταλλευτικές αντιθέσεις. Αντίθετα, είναι ίδιο του καπιταλισμού να δημιουργεί συνθήκες στρατοπέδου - άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο φανερού, άλλοτε «βελούδινου» και άλλοτε αγκαθωτού - για τον έλεγχο, τη χειραγώγηση και την καταπίεση των εκμεταλλευομένων, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να διατηρήσει στο διηνεκές την εξουσία των λίγων πάνω στους πολλούς, την εκμετάλλευση, τη δικτατορία των μονοπωλίων. Ο,τι και να κάνουν οι κάθε λογής ΚΥΠ, όταν ο λαός ορθώσει το ανάστημά του και σπάσει τις αλυσίδες, όλα τους τα κέντρα υπολογιστών και τα δίκτυα, θα γίνουν μια θαυμάσια υποδομή, για τις νέες χρήσεις που θα βρει γι' αυτά η λαϊκή εξουσία, για την ανάπτυξη της επιστήμης, την επεξεργασία των πλάνων παραγωγής, την προκοπή του λαού.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Wired»