Ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις

Είναι η δεύτερη φορά το τελευταίο χρονικό διάστημα που μέλος της κυβέρνησης Ομπάμα, συγκεκριμένα ο υφυπουργός Οικονομικών, έρχεται στην Ελλάδα. Πριν τις εκλογές της 17ης Ιούνη είχε επισκεφτεί την Ελλάδα η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ. Είναι επίσης ολοένα και πιο έντονη η παρέμβαση του ίδιου του Ομπάμα για τις αρνητικές εξελίξεις στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη και η έκφραση ανησυχίας για την καπιταλιστική οικονομία των κρατών μελών της, με δεδομένη την κρίση και στις ΗΠΑ αλλά και το βάθεμά της στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης. Οι παρεμβάσεις είναι στοχευμένες. Προβάλλει την αναγκαιότητα εφαρμογής διαφορετικού μείγματος πολιτικής διαχείρισης της κρίσης σε όφελος του κεφαλαίου, σε σχέση με αυτήν που συναποφασίζεται στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη και η οποία στηρίζεται στη συνταγή της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας της γερμανικής κυβέρνησης. Βεβαίως, ούτε το ένα μείγμα πολιτικής ούτε το άλλο μπορούν να ανακουφίσουν τους λαούς. Και στις ΗΠΑ αυξάνονται οι άνεργοι,οι εξαθλιωμένοι, αυτοί που τρέφονται με συσσίτια, οι άστεγοι, ενώ 15,7 εκατομμύρια παιδιά το 2010 ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας, από 13,3 εκατ. το 2005.

***

Η προχθεσινή παρέμβαση του Ομπάμα ήρθε μετά την υποβάθμιση από τη «Μoody's» των πιστοληπτικών αξιολογήσεων Γερμανίας, Ολλανδίας και του Λουξεμβούργου, «εξαιτίας της εντεινόμενης αβεβαιότητας για την κρίση στο ευρώ». Ταυτόχρονα, το ΔΝΤ ζητά από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την ενεργοποίηση του προγράμματος αγοράς κρατικού χρέους προειδοποιώντας την ότι οι προσπάθειες να μειώσει το κόστος δανεισμού για Ισπανία και Ιταλία ίσως αποδειχθούν ανεπαρκείς, αν δεν αποδεχθεί απώλειες από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει. Την ίδια ώρα, η «Moody's» ανακοίνωσε ότι υποβαθμίζει την προοπτική του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), που μέχρι τώρα διατηρεί την κορυφαία βαθμολογία AΑΑ. Η Κομισιόν χαρακτήρισε «αντιπερισπασμό για την κατάσταση στις ΗΠΑ» την υποβάθμιση του EFSF. «Είναι ενδιαφέρον αν δούμε ότι πάντα, όταν η δημοσιονομική κατάσταση στις ΗΠΑ γίνεται πιο δύσκολη, ορισμένοι οίκοι αξιολόγησης φέρνουν στο προσκήνιο την Ευρώπη», δήλωσε χαρακτηριστικά η Επίτροπος Δικαιοσύνης, Βίβιαν Ρέντινγκ. Οπως είπε, το χρέος των ΗΠΑ ανέρχεται στο 101% του ΑΕΠ της χώρας και το έλλειμμα στο 7%, ενώ το χρέος της Ευρωζώνης φτάνει στο 91% και το έλλειμμα στο 3%. Η κρίση στην Ευρωζώνη και ιδιαίτερα στην Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης και των ανταγωνισμών ΗΠΑ - Γερμανίας. Τον Ιούνη του 2011 έγινε συνάντηση Ομπάμα - Μέρκελ. Ο Ομπάμα υπενθύμιζε στη Μέρκελ ότι οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την Ελλάδα και υποδείκνυε στη Γερμανία να συμβάλει ώστε να μη χρεοκοπήσει η Ελλάδα. Εκτοτε οι παρεμβάσεις των ΗΠΑ είναι συχνές, αλλά και οι αντιδράσεις της Γερμανίας και της Κομισιόν σ' αυτές τις παρεμβάσεις.

***

Αυτή η πραγματικότητα εκφράζει οξύτατες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που έχουν τη βάση τους στο ποιου κράτους τα μονοπώλια θα χτυπηθούν λιγότερο από την κρίση, αλλά και στα ιδιαίτερα συμφέροντα των μονοπωλίων κάθε κράτους στη διεθνή αγορά, σε πολλούς τομείς. Για παράδειγμα υπάρχει η αντίθεση ευρώ - δολαρίου, δηλαδή ποιο νόμισμα θα έχει τη μερίδα του λέοντος στις διεθνείς συναλλαγές, και το γεγονός ότι το ισχυρότερο ευρώ συγκριτικά με το δολάριο επιδρά στην οικονομία και των ΗΠΑ (διευκολύνει τις εξαγωγές της στην Ευρωζώνη, αλλά αδυνατίζει το δολάριο ως διεθνές νόμισμα), αλλά και της Γερμανίας (ισχυροποιεί το ευρώ ως διεθνές νόμισμα, εμποδίζει τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ ως ανταγωνιστή της), μέχρι τα μερίδια στις εξαγωγές κεφαλαίων στη διεθνή αγορά. Αυτά επιδρούν στις διεθνείς τους συμμαχίες, άρα στην ισχυροποίηση ή αποδυνάμωσή τους στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Ισχυρό ευρώ, π.χ., ευνοεί την ανάπτυξη συμμαχιών της Γερμανίας. Βεβαίως, δεν ευνοεί τις εξαγωγές εμπορευμάτων. Εδώ εκφράζονται αντιθέσεις μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου και εντός της Γερμανίας. Ισχυρό ευρώ ευνοεί επίσης και το χρηματοπιστωτικό τομέα της Γερμανίας από την άποψη της συσσώρευσης χρήματος ως κεφαλαίου αλλά και διεθνώς.

Οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, μεταξύ ΗΠΑ - Γερμανίας, εκδηλώνονται και στην Ελλάδα. Πρόσφατα, ήρθε ο Κλίντον για να προωθήσει τις επιδιώξεις Ελληνοαμερικάνων για επενδύσεις στην Ελλάδα στους τομείς Ενέργειας και Τουρισμού. Να θυμίσουμε ότι η οικογένεια Παπανδρέου ήταν εκπρόσωπός των επιχειρηματικών επιδιώξεων στη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη» του Αλαν Γκορ, αντιπροέδρου του Κλίντον στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα, η μοιρασιά ενεργειακών πηγών της Ελλάδας με τις ιδιωτικοποιήσεις είναι πεδίο ανταγωνισμών. Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για τον τομέα Ενέργειας, όπως και η Γερμανία και ο στρατηγικός της σύμμαχος η Ρωσία. Η Κίνα διαχειρίζεται χρέη των ΗΠΑ, αλλά αναπτύσσει οικονομικές σχέσεις με Γερμανία και Ευρωζώνη, ενδιαφέρεται για φιλέτα στην Ελλάδα. Αλλά οι ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι στην Ενέργεια και τη μεταφορά της (π.χ. εφοπλιστές, αγωγοί), με ποιων κρατών τα μονοπώλια θέλουν συμμαχίες; Οι ΗΠΑ επίσης εμφανίζονται φιλικές στην Ελλάδα, γιατί σε συνδυασμό με τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή και την αστάθεια που υπάρχει, το ενδεχόμενο απότομης χρεοκοπίας της Ελλάδας δημιουργεί αστάθεια σε ένα ακόμη κράτος με γεωστρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ στην περιοχή, επομένως μεγαλύτερα εμπόδια στα σχέδια των ΗΠΑ. Ιδιαίτερα τώρα που στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή (βλέπε Συρία) οι ανταγωνισμοί έχουν οξυνθεί στο έπακρο. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη σε όφελός τους κόντρα στη Γερμανία. Ο λαός να επαγρυπνεί και να δυναμώνει την αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή πάλη.

Πηγή: Ριζοσπάστης

Ι.