Έφτασε στα χέρια μου ένας τόμος με φωτογραφίες από τη ζωή και τη δράση του Ιωσήφ Στάλιν. Το ενδιαφέρον στοιχείο της υπόθεσης είναι πως εκδόθηκε στην Αλβανία το 1979 και την έκδοση προλογίζει ο Ενβέρ Χότζα.
Και για να προλάβω παρανοήσεις. Η παράθεση των φωτογραφιών και του προλόγου του Ενβέρ Χότζα είναι επετειακή και μόνο..
Και για να προλάβω παρανοήσεις. Η παράθεση των φωτογραφιών και του προλόγου του Ενβέρ Χότζα είναι επετειακή και μόνο..
6 σχόλια:
Tι είδους "παρεξηγήσεις" να προλάβεις;
Ο Ενβέρ δεν είχε κάποια σχέση με τα Μαοϊκά καραγκιοζιλίκια των "τριών κόσμων", και των κινέζικων συμμαχιών με τις ΕΠΑ. Υπεράσπισε από Λενινιστικές (αν και μηχανιστικά δογματικές) θέσεις, τον Στάλιν μέχρι το τέλος.
Και δεν έχει τύχει να διαβάσω κάποια πρόσφατη κριτική (μετά το '95 τουλάχιστον), που να λέει πως δεν υπήρχε σοσιαλισμός στην Αλβανία π.χ. ή να ταυτίζει την Αλβανία με την ούλτρα αντισοβιετική Κίνα...
Υ.Γ.
Για να μην παρεξηγηθώ και εγώ, το παραπάνω σχόλιο δεν είχε καμμία επιθετική πρόθεση, αλλά μάλλον διάθεση για κάποιες διευκρινήσεις από μεριάς μου, καθώς υπάρχει η διαδεδομνένη (και λανθασμένη) εντύπωση περί ταύτισης του ΚΕΑ με τον Μαοϊσμό.
Κανείς δεν είπε πως δεν υπήρχε σοσιαλισμός στην Αλβανία... Όμως ο συκοφαντικός χαρακτηρισμός της ΕΣΣΔ ως Σοσιαλιμπεριαλιστικής υπερδύναμης χρησιμοποιήθηκε ως ένα ακόμη όπλο εναντίον της.Γενικά η σοσιαλιστική Αλβανία σε πολλές περιπτώσεις στάθηκε εχθρικά στη Σοβιετική Ένωση.
Τι παρανοήσεις να προλάβω;
Αν για όσα έγιναν ή δεν έγιναν στις σοσιαλιστικές χώρες στέκομαι κριτικά υπερασπιζόμενος σταθερά και αταλάντευτα το σοσιαλισμό που οικοδομήθηκε, για όσα έγιναν ή δεν έγιναν στην Αλβανία και για τη στάση της στις υπόλοιπες σοσιαλιστικές χώρες στέκομαι πολύ περισσότερο κριτικά.Δεν μπορώ να μην σταθώ στο γεγονός ότι όποια προσπάθεια έγινε για υπεράσπιση του σοσιαλισμού σε άλλες χώρες , χαρακτηρίστηκε ως σοσιαλιμπεριαλιστική.
-Για τον χαρακτηρισμό "σοσιαλιμπεριαλισμός" έχεις απόλυτο δίκιο. Χρησιμοποιήθηκε και από την ΛΣΔ Αλβανίας, και είναι ανιστόριτος και αντιεπιστημονικός, αφού ο ιμπεριαλισμός είναι το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, και στην ΕΣΣΔ πολύ απλά δεν υπήρχαν ...καπιταλιστές!
Αν κοιτάξουμε βέβαια τις απαιτήσεις της ΕΣΣΔ απέναντι στην Αλβανία, θα δούμε πως κάθε άλλο παρά ισότιμες σχέσεις απαιτούσαν οι σοβιετικοί από την εποχή του Χρουτσώφ και μετά. Ηταν και το ζήτημα του Τίτο, όπου οι σοβιετικοί πίεζαν την Αλβανία να ενδώσει στις Γιουγκοσλάβικες απαιτήσεις στα πλαίσια της επαναπροσέγγισης Γιουγκοσλαβίας-ΕΣΣΔ, στο οποίο η Αλβανική στάση δικαιώθηκε εν τέλη, αφού ο Τίτο παρέμεινε αντισοβιετικός ως το τέλος.
-Είναι λάθος πως το ΚΕΑ χαρακτήρισε ως "σοσιαλιμπεριαλισμό" τις προσπάθειες υπεράσπισης του σοσιαλισμού. Ισα-ίσα, στο βιβλίο του "οι Χρουτσωφικοί"(αν θυμάμαι καλά) ο Ενβερ Χότζα ασκεί κριτική για την καθυστέρηση της διεθνιστικής βοήθειας σε Ουγγαρία-Τσεχοσχοβακία. Ελεγε δηλαδή πως έπρεπε να έχει γίνει νωρίτερα.
-Γενικότερα πάντως, και εκ των υστέρων μιλώντας, η Αλβανία είχε μία πολύ πιο συνεπή πορεία μέχρι και τον θάνατο του Χότζα, από άλλες σοσιαλιστικές χώρες. Ποτέ δεν ενέδωσε στους πειρασμούς της "αγοράς", παρά τις εντάσεις με την Γιουγκοσλαβία στην αρχή, και με την ΕΣΣΔ αλλά και την Κίνα στην συνέχεια, ποτέ δεν προσέγγισε πολιτικά το ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο (σε αντίθεση με τον Τίτο πρώτα και τον Μάο μετέπειτα), και γενικότερα παρά τις κάποιες λανθασμένες αναλύσεις του ΚΕΑ (που κατά την γνώμη μου οφείλονταν σε οφθαλμοφανή θεωρητική ανεπάρκεια των στελεχών του), προσπάθησε να κρατήσει μία συνεπή με την ιδεολογική της ανάλυση της στάση.
Πιο πολύ σχολίασα γιατί θεωρώ μεγάλο λάθος να τσουβαλιάζεται το ΚΕΑ (με όλους τους δογματισμούς και τις ανεπάρκειες του), με δυνάμεις που άνοιξαν διάπλατα τις πόρτες στον καπιταλισμό στο εσωτερικό τους, και συνεργάστηκαν ανοιχτά με τους ιμπεριαστές στο διεθνές επίπεδο, όπως η Γιουγκοσλαβία και η Κίνα.
Y.Γ.
Και ακόμη να μην ξεχνάμε πως η ΛΣΔ Αλβανίας είναι η μοναδική σοσιαλιστική χώρα στην οποία δεν έγινε ποτέ "αποσταλινοποίηση"...
H αλήθεια είναι πως ο Ενβέρ Χότζα είχε ένα απίστευτα δύσκολο έργο να επιτελέσει. Παρέλαβε μια Αλβανία με πάνω από 95% αναλφαβητισμό, με φεουδαρχική σχεδόν δομή, αφού ακόμα κυριαρχούσαν οι φατρίες , οι μπέηδες κλπ. Οφείλει λοιπόν κάποιος να αναγνωρίσει το τεράστιο έργο του. Όμως παρόλα αυτά δε μπορεί να μη σταθεί πολύ αυστηρά απέναντι του για τη θέση του στις υπόλοιπες σοσιαλιστικές χώρες.
Δημοσίευση σχολίου